W celu poznania opinii mieszkańców województwa mazowieckiego na temat jakości powietrza w województwie, a także zlokalizowania obszarów wymagających podjęcia dodatkowych inicjatyw, w grudniu 2018 r. Instytut Badawczy IPC na zlecenie Województwa Mazowieckiego zrealizował badanie ankietowe.

Badanie objęło 1109 respondentów – dorosłych mieszkańców województwa mazowieckiego. Zdecydowana większość, bo aż 60 proc. ankietowanych zadeklarowało, że informacje na temat jakości powietrza czerpie z mediów. Jeden na pięciu badanych (19 proc.) wskazywał, że w ogóle nie szuka informacji na temat jakości powietrza.

Na wsi oddycha się lepiej!

Ponad połowa respondentów oceniła jakość powietrza pozytywnie. Ogólna ocena jakości powietrza w miejscu zamieszkania była związana z wielkością zamieszkiwanej miejscowości. Na wsiach, aż 80 proc. ankietowanych jakość powietrza oceniło pozytywnie (w tym 17 proc. uznało ją za bardzo dobrą). W miastach liczących więcej niż 100.000 mieszkańców, odsetek osób pozytywnie oceniających jakość powietrza spadł trzykrotnie w stosunku do wsi (27 proc.), a jako bardzo dobrą ocenił jakość powietrza tylko jeden na stu uczestników badania.

Spadek jakości powietrza, a sezon grzewczy.

Mieszkańcy Mazowsza dostrzegają spadek jakości powietrza w swoim miejscu zamieszkania, następujący wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego. Aż 64 proc. badanych wskazuje, że w okresie jesienno-zimowym powietrze jest złe i bardzo złe. Najgorzej sytuacja przedstawia się w większych miastach – to, czym oddychamy, pozytywnie ocenia zaledwie jedna piąta ankietowanych. Tymczasem Polska ma najgorsze powietrze w całej UE, stężenia pyłów zawieszonych i benzo(a)pirenu często przekraczają dopuszczalne normy.

Smog, czy nie smog?

Niemal wszyscy uczestnicy badania zadeklarowali, że spotkali się z terminem „smog” i rozumieją jego znaczenie. Blisko 48 proc. uczestników badania, głównie mieszkańców wsi i małych miast, dostrzega w swojej okolicy problem spalania odpadów w przydomowych kotłowniach. Zdaniem większości to właśnie kotłownie domowe zajmują niechlubne pierwsze miejsce wśród głównych źródeł zanieczyszczenia powietrza (76 proc.). Jednakże, na podium niesłusznie znalazły się zakłady przemysłowe i elektrownie (72 proc.), gdyż ich szacunkowy wpływ na Mazowszu to ok. 10 proc. Trzecie miejsce to transport (62 proc.). Ze smogiem komunikacyjnym borykają się przede wszystkim duże miasta.

Co z finansowaniem?

Coraz więcej samorządów i instytucji podejmuje działania mające ograniczyć zanieczyszczenie powietrza, jednak wiedza mieszkańców na ten temat nie jest duża. 43 proc. ankietowanych przyznaje, że nie wie o dostępnych w ich miejscu zamieszkania dofinansowaniach do termomodernizacji czy wymiany pieców. Jednocześnie 70 proc. osób uważa, że nieefektywna walka ze smogiem wynika z przyczyn ekonomicznych. Ponad połowa respondentów (53 proc.) uważa, że powodem utrzymujących się zanieczyszczeń jest nieprzestrzeganie prawa. Nieco mniejsza grupa (47 proc.) jest zdania, że nieefektywna walka ze smogiem powodowana jest brakiem wiedzy mieszkańców województwa.